Prof. Dr. Hacı Halil Uslucan

Prof. Dr. Hacı Halil Uslucan

Duisburg Essen Üniversitesi –
Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi Vakfı
Bilimsel Direktörü

Göçmenlerin Yanlış Değerlendirilen Yetenek ve Potansiyelleri

Almanya etnik azınlıkların yetenek ve potansiyellerinin saptanması, onlara değer verilmesi ve desteklenmesi bakımından hala eğitim politikasının odağına pek oturmamaktadır. Pedagojik araştırmalarda ise 60’lı yıllardan bu yana, özellikle de ABD’nde, “minority students” olarak adlandırılan azınlık üyesi öğrencilerin nüfus içerisindeki oranının, yüksek yeteneklileri hedefleyen programlardaki oranlarından oldukça düşük olduğunu gösteren iyi belgelenmiş araştırmalar bulunmaktadır (yaklaşık olarak %48’e karşın %25).

Margit Stamm tarafından yapılan incelemeler (2007; 2009) Almanya için, yüksek yeteneklileri hedefleyen programlara katılan göç kökenli öğrencilerin oranın yüzde 4 ila yüzde 9, nüfus içerisindeki gerçek oranlarının ise en az yüzde 20 ila yüzde 30 arasında olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla burada da sıradışı bir orantısız dağılımla karşı karşıyayız. Onların potansiyellerini neden gerektiği gibi göremiyoruz? Kanımca burada yanlış değerlendirmenin daha derin bir araştırmasını gerektiren dört ağır nedeni bulunmaktadır:

1. Yetenek ve becerilere ilişkin kültürel-toplumsal anlayış
2. Testlere dayalı tanılarda yaşanan çarpıklık
3. Öğretmenlerin algısındaki çarpıklık
4. Göçmenlerin özalgısındaki çarpıklık