Cordula Heckmann | Rütli Okulu Müdürü
Rütli Hauptschule öğretmenleri sıkça söylenenlerin aksine, 2006 tarihli ve “acil mektup” olarak adlandırılan mektuplarında okullarının kapatılmasını talep etmemişlerdir. Öğretmenler bir okul türü olarak hauptschulenin tümüyle kaldırılmasını istiyorlardı. Hauptschulelerde uzun yıllardan beri çok sıkıntılı bir öğrenci kitlesi birikmişti. Öyle ki hauptschuleye örneğin çok sayıda Türk ya da Arap kökenli öğrenci devam ediyordu. Bu öğrenciler meslek yaşamında başarılı olma şanslarının çok düşük olduğunu biliyordu. Birçok hauptschule öğrenci ve öğretmenler için böylesi umutsuz bir durumdaydı, bu nedenle Rütli Okulu’nun kaleme aldığı acil mektup basında ve siyasette büyük bir etki yarattı.
2007’de Franz Schubert İlkokulu, Heinrich Heine Realschule ve Rütli Hauptschule eğitim senatosunun birleşik okul (Gemeinschaftsschule) pilot projesine katılmayı kararlaştırdı. Bu üç okul 2009’da bir araya gelerek Rütli Yerleşkesi’nde bulunan birleşik okulu kurdu.
Bir okul türü olarak birleşik okullar uzun süreli birlikte öğrenimi benimsiyor. Tüm öğrenciler yeteneklerinden bağımsız olarak aynı sınıfta ve 10. sınıfa kadar birlikte ve birbirinden öğreniyor. Her öğrenciye destek olabilmek için öğretmenlerin birçok meslekiçi eğitim kursuna katılarak, dersi bireyselleştirmeyi öğrenmesi gerekti. Rütli Yerleşkesi’nde bulunan birleşik okulda çocuklar 1.-3. ve 4.-6. sınıflarda birleşik gruplarda öğrenimlerine devam ediyor. Bu uygulama büyük oranda bağımsız ve bireyselleştirilmiş öğrenime olanak sağlıyor. Öğrenciler 4. sınıftan 10. sınıfa kadar tamgün uygulamasına tabi (gebundener Ganztag), bir diğer ifadeyle öğrenciler saat 8.00 ila 16.00 arasında okulda bulunmak zorunda ve sunulan ritmik, formel ve informel öğrenme olanaklarından yararlanıyor. Dolayısıyla öğrencilerimize boş zaman faaliyetleri olarak birçok alanda tanıdığımız olanaklar daima birer eğitim olanağı niteliğindedir.
Rütli Yerleşkesi’nde bulunan birleşik okul özellikle öğrencilerinin güçlü yönlerini desteklemeyi amaçlıyor. Bu bağlamda Volkshochschule Neukölln’ün işbirliğiyle sertifikalı Türkçe ve Arapça anadili kursları da sunuyoruz. Ailediline sözlü ve yazılı olarak egemen olunduğunu gösteren bir belge ile, lise üst sınıflarda, ailedili 2. yabancı dilin yerini alabiliyor. Müzik ağırlıklı bir okul olarak tüm çocuklarımız bir enstrüman çalmayı öğrenebiliyor ve tercihlerine göre farklı müzik gruplarına katılabiliyor. Okul yılının en önemli etkinliklerinden biri, öğrencilerin müzik ağırlıklı diğer okullarla birlikte Berlin Filarmonisi’nde sahne almalarıdır.
Rütli Yerleşkesi’nde yer alan birleşik okulda farklı kökenden birçok çocuk öğrenim görüyor. Birlikte yaşamın iyi işleyebilmesi için öğrencilerin sorun çözme stratejileri öğrendikleri farklı modüller var. Örneğin haftada iki saat sosyal öğrenim kursuna katılıyorlar. Burada kendi görüşlerini savunmayı ve buna rağmen diğerleriyle barışçıl ve verimli bir uzlaşıya varmayı öğreniyorlar. Oluşturulan sınıf kurulları toplanma saatlerinde sınıf kurallarını belirliyor, ortak etkinlikler planlıyor, anlaşmazlıkları çözüyor vb. Öğrenciler böylece günlük yaşamlarının şekillendirilmesine özsorumlulukları kapsamında katılabiliyor. Seslerine kulak veriliyor. Öt yandan öğrenciler bir arabulucu olarak vasıflandırılma olanağına da sahip. Böylece onlar varolan bir sorunun aşılmasında yalnızca yetişkinlere değil, bu arabuluculara da başvurabilir. Ebeveynleri de düzenli aralıklarla informel görüşmelere davet ediyoruz. Ebeveynler çocukları konusunda birer uzman olduklarından eğitimde ortaklarımızdır. Tüm bu çalışmalar okulumuzda uyumlu, saygı dolu bir birlikteliğin oluşmasına katkı sunmuştur. Tamgün uygulaması kapsamında Rütli Yerleşkesi’nde bulunan birleşik okulun, boş zamanların değerlendirilmesi amacıyla sunduğu birçok olanak okul dışı kurumların işbirliğiyle gerçekleştiriliyor – Volkshochschule Neukölln, Neukölln Müzik Okulu, Maxim Gorki Tiyatrosu bunlar arasında yer alıyor.
Birleşik okul Rütli Yerleşkesi eğitim projesinin en büyük parçasını oluşturuyor. Rütli Yerleşkesi iki çocuk yuvasını, gençler için bir tesisi ve gençlik sağlık hizmetlerini kapsıyor – bir aile merkezi ve pedagoji atölyesi planlama aşamasında bulunuyor. Eski Cumhurbaşkanı Johannes Rau’un eşi Christina Rau’un himayesinde bulunan Rütli Yerleşkesi’nin hedefi eğitim yoluyla entegrasyonun gerçekleştirilmesidir. Rütli Yerleşkesi bu hedefe ulaşabilmek için çocuk ve gençlerin eğitim biyografilerine eşlik etmek ve bu bağlamda güvenilir olmak istiyor. Çocuk yuvasından lise mezuniyetine kadar takip edilebilen, kendine özgü pedagojik tasarılar da buna dahildir. Örneğin çocuk yuvasından ortaokula kadar portföy ve seyir defterleriyle çalışıyoruz. Çocukların eğitim serüveni başlangıçtan itibaren belgeleniyor. Çocuk yuvaları ve okulda çocukların araştırarak ve keşfederek öğrendikleri öğrenim atölyeleri mevcut. Okul olarak kendimizi hem yerel eğitim birliğinin, hem de Freudenberg Vakfı’nın on yıl süreli Bir Kilometrekare Eğitim Projesi’nin içinde yer alan, diğer okul ve eğitim birimleriyle sıkı bağlar kurmuş bir semt okulu olarak görüyoruz.
Rütli Yerleşkesi’nin oluşumu ve yönetiminde gerek Neukölln gerekse de Eğitim ve Şehir Planlaması Senatosu ve de sivil toplum girişimleri ortak sorumluluk taşımaktadır.
Birleşik okulun öğrencileri 2006’da olduğu gibi büyük ölçüde aynı öğrenci kitlesinden oluşuyor. 900 öğrencimizin %84’ünün kökendili Almanca değil ve %78’i öğrenim gereçlerinden ücretiz yararlanma hakkına sahip, bir diğer ifadeyle bu öğrencilerin ebeveynleri sosyal yardım alıyor. Gerek ilkokula gerek ortaokula başvuruda bulunan öğrencilerin oranı mevcut kapasitenin üzerinde. Okul son yıllarda öğrencilerinin büyük bir bölümünün örgün eğitimden bir diplomayla ayrılmalarını başardı. Çok az sayıda öğrenci okuldan herhangi bir diploma alamadan ayrılıyor, bu oran ortalama %6’dır. Öğrencilerimiz çoğunlukla uluslararası araştırmalarda Almanya’da eğitimin kaybedenleri olduğu saptanmış kitleye dahil olduklarından, pedagoglarımızın günlük çalışmalarında ne denli çaba sarfettikleri görülüyor ve bu, yürüdüğümüz yolda bize güç katıyor. Okulumuz artık meslek eğitimine hak tanıyan bir mezuniyetten lise diplomasına kadar Berlin’de erişilebilen tüm mezuniyetleri sunuyor. Bu yıl 23 öğrenci lise bitirme sınavlarına katıldı, 18’i başarılı oldu. Toplamda bu 23 öğrenciden yalnızca ikisi lise ve hatta iki öğrenci yalnızca bir hauptschule tavsiyesi alabilmişti.
Biz Rütli Yerleşkesi’nde, dezavantajlı sosyal koşullarda yaşayan çocuk ve gençlerin, erken yaşta başlayan ve özgün pedagojik tasarılarla eğitim biyografilerine eşlik eden bir pedagojiyle, özerk ve bağımsız bir yaşam sürdürebilmeleri için kendilerine yeni fırsatlar yaratmak istiyoruz.
