Prof. Dr. Claus Melter | Bielefeld Meslek Yüksekokulu
ABD’nde ırkçılık, yoksulluk ve ölümlerin ilişkili olduğu çok açık, genelde ve özellikle Korona Pandemisi zamanlarında (New York Times 2020). Afro Amerikalı olarak görülen insanlar yoksulluk hastalık ve erken ölümlerden fazlasıyla etkileniyor. Irkçılık deneyimleri de sağlık için bir risk oluşturuyor.
Bu durum yoksulluğun hasta ettiği ve erken ölüme neden olduğu Almanya için de geçerli (bkz. Robert Koch Enstitüsü 2014). Ve göçmen, siyah, Müslüman olan ya da sığınmacı geçmişine sahip insanlar olarak görülenler, fazlasıyla yoksulluktan ve ırkçı ayrımcılıktan ve böylece ölümlerden daha sık etkileniyor (Federal hükümet 2017, federal devletin Irkçılıkla Mücadele Dairesi 2018). Yoksulluk ve ırkçılığın neden olduğu kalıcı sağlık yükünün yanı sıra, güncel olarak ırkçı eylemlerin yoğunlaştığını saptamak olanaklı (Amnesty International 2020; Die Zeit 2020).
Hanau’da 2020 başında Gökhan Gültekin, Sedat Gürbüz, Said Nessar Hashemi, Mercedes Kierpacz, Hamza Kurtović, Vili Viorel Păun, Gabriele Rathjen, Fatih Saraçoğlu, Ferhat Unvar ve Kaloyan Velkov’a (https://rat-fuer-migration.de/2020/02/21/stellungnahme-zu-hanau-es-wird-hoechste-zeit-rassismus-beim-namen-zu-nennen/) ve Nisan 2020’de Celle’de Arkan Hussein Khalaf’a karşı gerçekleştirilen ırkçı cinayetler (https://www.nds-fluerat.org/42848/aktuelles/erklaerung-nach-der-toetung-von-arkan-hussein-khalaf-in-celle/), ırkçı tehdit gerçekliğini ve duygusunu daha da arttırdı. Dışarı çıkma yasakları ve şirketlerin kapanması da sosyal ve ekonomik eşitsizliği derinleştirdi. Aynı durum eğitim ve iş için geçerli.
Yoksulluk ve ırkçılığın neden olduğu ayrımcılığa yapısal, kurumsal olarak ve somut biçimde bireyler tarafından nasıl karşı koyulabilir?
Komşuluk ilişkilerinde dayanışmanın yanı sıra, bir tarafta Göç Konseyi üyeleri Yasemin Karakaşoğlu ve Paul Mecheril’in insanların yoksulluk, seksizim ve ırkçılık nedeniyle eşit olmayan, farklı küresel ve yerel kırılganlığını/zedelenebilirliğini öne çıkardığı bir açıklaması var (Rat für Migration 2020). Diğer tarafta Amnesty International (2020b) ya da bazı girişimlerin (Netzwerk rassismuskritische Migrationspädagogik Baden Württemberg 2020) okunmaya değer, somut eylem önerileri mevcut.
Yapısal olarak ekonomik, eğitime dönük, sosyal, cinsiyetle ilgili ve ırkçı ayrımcılıklar güçlendiriliyor ve bunlar küresel ölçekte ve Almanya’da ele alınmıyor, daha çok göz ardı ediliyor.
İnsanlık Çağı’nda (Anthropozän), insanlar yalnızca doğaya ve hayvanlara zarar vermiyor, ayrıca belirli “diğer” insanlara da. Özellikle yaşlı insanlar sistematik biçimde ayrımcılığa tabi tutuluyor ve bir yük olarak görülüyor, Yeşiller Partisi’nden Boris Palmer’in yaptığı gibi (Tagesspiegel 2020). İnsan hayatının sözde eşit değerde olmadığını ve işgücünün tüketilebilirliğini savunan mantık Korona tartışmalarında tekrar tekrar devreye giriyor.
Birçok kişi, daima ırkçılık ve seksizimle el ele yürüyen Nasyonal Sosyalist hasta cinayetleri ve engelli düşmanlığı tarihinden (bkz. Melter 2020) tüm insanların eşit ve tüm hayatların korunması gerektiği sonucunu çıkarmadı.
Geriye kalan bu adaletsizliğin dile getirilmesi ve somut dayanışmadır. Gelecek yıllarda 8 mayıs günü, Holokost’tan kurtulan Esther Bejarano ve Nazi Rejimi Zulmüne Maruz Kalanlar Derneği’nin – Antifaşistler Birliği’nin (VVN – BdA) başlattığı çağrıya göre, faşizmden kurtuluş tarihi olan 8 Mayıs 1945 vesilesiyle tüm Almanya’da anma ve uyarı günü olarak resmi bayram yapılmalı (https://www.change.org/p/8-mai-zum-feiertag-machen-was-75-jahre-nach-befreiung-vom-faschismus-getan-werden-muss-tagderbefreiung-bkagvat-bundesrat).
Güncel faşizme ve ırkçılığa istinaden 8 Mayıs 2020 için ülke genelinde ırkçılığa karşı protesto çağrısı yapıldı. Amaç ırkçı yapılara, kurumlara ve eylemlere karşı daha fazla adım atmaktır: https://www.buko.info/artikel/1931-tag-des-zorns. Ver ırkçılık çerçevesinde ayrıcalıklı olan „beyazlar“ ırkçılığa karşı kendi katkılarının ne olduğunu düşünmeli.
Milliyetçilik ve ırkçılıkla mücadele hiç olmadığı kadar gerekli, AB’nin sığınmacılara kapıları kapatma politikası ve de NSU davasında mahkemenin sunduğu, kurban ailelerini hayal kırıklığına uğratan gerekçeli karar bunu gösteriyor (https://taz.de/Urteilsgruende-im-NSU-Prozess/!5682676/).
Polis, yargı ve Anayasayı Koruma Teşkilatı’nda ve de eğitim sistemi ve iş piyasasında görülen kurumsal ırkçılıkla etkin bir biçimde uğraşılmıyor ve göçmenlere karşı AB politikası sürdürülüyor. Sivil toplumun ırkçılığa ve milliyetçiliğe karşı baskısı bu nedenle daha da artmalı, Corona’ya rağmen ve Corona nedeniyle!
Belgeler:
Amnesty International (2020): https://www.amnesty.de/informieren/aktuell/deutschland-coronavirus-keine-rechtfertigung-fuer-rassismus (Recherchedatum 01.05.2020)
Amnesty International (2020b): https://www.amnesty.de/deutschland-aktiv-gegen-rassismus-zeiten-von-corona-das-kannst-du-jetzt-tun
Antidiskriminierungsstelle des Bundes (2018): Diskriminierungserfahrungen in Deutschland. Ergebnisse einer Repräsentativ- und einer Betroffenenbefragung. Nomos Verlagsgesellschaft (Baden-Baden) : http://www.antidiskriminierungsstelle.de/SharedDocs/Downloads/DE/publikationen/Expertisen/Expertise_Diskriminierungserfahrungen_in_Deutschland.pdf;jsessionid= 10A4B3C4CDFB05AF8B6E35E1FBBA2DC9.2_cid322?__blob=publicationFile&v=6
Bundesregierung (2017): Fünfter Armuts- und Reichtumsbericht. Berlin. https://www.armuts-und-reichtumsbericht.de/DE/Bericht/Archiv/Der-fuenfte-Bericht/fuenfter-bericht.html (Recherchedatum 01.05.2020)
Die Zeit (2020): https://www.zeit.de/kultur/2020-02/coronavirus-rassismus-chinesen-anfeindungen-aengste-diskriminierung (Recherchedatum 01.05.2020)
Melter, Claus (Hrsg.) (2020): Krankenmorde im Kinderkrankenhaus „Sonnenschein“ in Bethel in der NS-Zeit? Weinheim/ Basel: Beltz
Netzwerk rassismuskritische Migrationspädagogik Baden Württemberg (2020): 27. Newsletter. Tübingen. file:///C:/Users/sara/Downloads/NL_NWRKMP_April_2020.pdf (Recherchedatum 01.05.2020)
New York Times (2020): https://www.nytimes.com/2020/03/15/world/europe/coronavirus-inequality.html (Recherchedatum 01.05.2020)
Rat für Migration/ Yasemin Karakaşoğlu und Paul Mecheril, Vorsitzende des Rats für Migration (2020): Stellungnahme: Sars-CoV-2 und die (un)gleiche Vulnerabilität von Menschen
Stellungnahme von Yasemin Karakaşoğlu und Paul Mecheril, Vorsitzende des Rats für Migration. Bremen/Bielefeld. https://rat-fuer-migration.de/2020/04/14/sars-cov-2-und-die-ungleiche-vulnerabilitaet-von-menschen/ (Recherchedatum 01.05.2020)
Robert Koch Institut (2014): Soziale Unterschiede in der Mortalität und Lebenserwartung . Berlin https://www.rki.de/DE/Content/Gesundheitsmonitoring/Gesundheitsberichterstattung/GBEDownloadsK/2014_2_soziale_unterschiede.pdf?__blob=publicationFile (Recherchedatum 01.05.2020)
Tagesspiegel (2020): https://www.tagesspiegel.de/wissen/coronavirus-in-deutschland-krankenstand-in-epidemie-zeit-regelrecht-explodiert/25560996.html