“Eğitim Haklarının Genişletilmesi” Projesi, proje kurulu tarafından, bir insan hakkı olarak eğitim hakkının genişletilmesi için dünya genelinde uğraş veren farklı toplumsal aktörlerin konuya ilişkin ortak paydalarını birlikte geliştirmeleri amacıyla bir konsey niteliğinde tasarlanmıştır. Proje kapsamında bu ortak paydalar “Eğitim Hakkının Genişletilmesi için Bildirge” başlığı altında yayınlanacak ve söz konusu bildirge oylamaya sunulmak üzere BM Genel Kurulu’nun ilgisine sunulacaktır. Hedef İHEB’nin 26. maddesinin ilerici tarzda genişletilmesi anlamında değiştirilmesi, bir diğer ifadeyle söz konusu maddeye eklemeler yapılmasıdır.
Deklarasyonun BM Genel Kurulu’na sunulması için belirlenen ilk tarih İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 70. yıldönümü olan 10 Aralık 2018 olmuş, ardından bu tarih 70. yıldönümünü izleyen süreci kapsayacak şekilde uzatılmıştır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin BM Genel Kurulu’nun 217 A (III) sayılı kararıyla 1948’de kabul edildiği günden bu yana eğitim hakkına yeni boyutlar katmaya çalışan bir dizi bildirge, anlaşma ve uluslararası sözleşme yayınlanmıştır. Bu ardıl belgelerden doğan kazanımlar ve çıkan deneyimler temelinde IHEB’nin 26. maddesinin bir üst boyuta taşınması amaçlanmakta olup, yeniden betimlenmesi, eğitimin öznesi kesimlerin kendisi tarafından yaratılan, tüm insanlığın demokratik güçlerine açık bir konseyin ürünü olacaktır. “Eğitim Haklarının Genişletilmesi” Projesi’ni özel kılan bu niteliğidir.
Eylül 2015’ten bu yana PoliTeknik Gazetesi’nde yayınlanmakta olan “Eğitim Haklarının Genişletilmesi Üzerine Düşünceler ve Öneriler” yazı dizisi tasarlanan projenin hayata geçirilmesi gerektiğini açığa çıkarmıştır.
Bu yazı dizisine Almanya, İsviçre, Türkiye, Yunanistan, Hindistan, ABD, Avustralya, Brezilya, Küba, Şili, İspanya, ve Kosta Rika gibi ülkelerden biliminsanları, eğitim sendikaları, öğrenciler ve sivil toplum örgütleri katılmıştır. Makalelerde sunulan görüş ve öneriler geniş bir alanı kapsamaktadır. Bunlar ağırlıklı olarak eğitimin kalitesi, finansmanı, süresi, uygulaması, hedef grupları ve tanımlamasına odaklanmakta ve IHEB’nin 26. maddesine eleştirel yaklaşmaktadır.
Dünya genelinde eğitimin öznesi, doğrudan etkilenen ve de ilgili kesimleri kapsamayı hedefleyen duruşuyla tasarladığımız bu proje, saptanan gereksinimi karşılayacaktır.
■